Makkelijk recept om zelf sambal badjak te maken. In de meeste gebakken sambal die je bij de supermarkt koopt zit een hoop onnodige zooi. Daarom maak ik het zelf. En zo moeilijk is het echt niet! Sambal badjak is de basis voor alle gebakken sambals. Het maken is veel makkelijker dan je wellicht denkt, al ben je er wel even mee bezig en je huis gaat behoorlijk heftig ruiken. Zet de afzuiger daarom op de hoogste stand en een raam open…

Fan van de Indonesische keuken én wil je minder suiker gebruiken bij de bereiding? Of eet je geen peulvruchten en daardoor ook geen sojasaus, ketjap of pindasaus? Kijk dan eens naar mijn satésaus van noten of naar mijn paleo en koolhydraatarme ketjap.

Wat gaat er in sambal badjak?

Dit recept maakt gebruik van ingrediënten die je zo veel mogelijk in de supermarkt kunt kopen, ook in kleine. Al ontkom je er niet aan om sommige dingen in een toko te halen of online te bestellen. Het belangrijkste ingrediënt is hete peper. In de echte Indische of Surinaamse keuken zal je kiezen voor rawit of madame Jeanette. Maar ik gebruik hier gewone rode pepers, ofwel Spaanse of chili pepers (lombok). Met zaadjes zijn de pepers ook wat heter dan zonder. Pepers eventueel snijden met handschoentjes aan zodat je niet per ongeluk in je gezicht wrijft ermee. Laos, gember en sereh neem je het liefst vers, maar heb je alleen gedroogd, dan kan het ook.

Soorten sambal

Gevijzelde verse rode peper zonder toevoeging (behalve vaak wat zout en azijn) heet sambal oelek. Sambal badjak is de gebakken variant waar ui, knoflook en specerijen aan toegevoegd zijn. Badjak heeft daardoor meer smaak en is wat minder pittig. Als aan de sambal meer suiker toegevoegd wordt is het een sambal manis (zoet). Aan badjak wordt ook vaak trassi toegevoegd. Deze sambal wordt dan ook wel een sambal trassie of udang (garnaal) genoemd. Juist de trassie geeft de mooie Indonesische smaak, die gaat bij mij dus standaard in de basisvariant.

Heet bakken, dus in kokosolie!

Ik kies hier bewust voor kokosolie om in te bakken, het moet goed tegen hitte kunnen. Kokosolie gebruik ik het liefst in pure vorm, deze smaakt echt naar kokos. Mogelijk vind jij dat voor sambal niet handig. Dan kun je de minder gezonde smaak- en geurloze versie nemen.

Bewaren

Ik gebruik vaak oude sambalpotjes van toen ik het nog in de winkel kocht. Je prutje past in potje voor ongeveer 200 gram. Wat er niet bij past gebruik ik zelf in het gerecht dat ik die avond maak (want als je sambal maakt krijg ik meteen trek in rendang of satésaus, dus het kan altijd ergens in 😉

Een geopend potje blijft wel een aantal weken tot zelfs maanden goed in de koelkast. Als je meerdere potjes tegelijk maakt wil je de sambal waarschijnlijk nog langer kunnen bewaren. Zorg er dan voor dat je het koel (niet te warm) en donker (geen zonlicht) wegzet. Zorg er dan ook extra goed voor dat het potje en de lepel schoon zijn. Over schoon zijn de meningen verdeeld: sommigen zeggen hoge stand afwasmachine is genoeg, anderen ontsmetten echt in een oven op 100 graden of in een pan kokend water.

Ik heb van mijn oma geleerd dat het potje omgekeerd moet afkoelen (dus met je prutje op de deksel). Ook daar zijn de meningen inmiddels over verdeeld: weck experts zeggen dat de deksels tegenwoordig niet goed genoeg zijn om dat te doen en dat het potje rechtop ook gewoon vacuüm trekt.

Dieet en ‘vrij van’

Het recept is op het randje van koolhydraatarm. In het basisrecept zitten uien en kemirie noten. Deze bevatten >5gr khd per 100 gram en zijn dus eigenlijk koolhydraatbeperkt. Uien en specerijen worden bij koolhydraatarm gedoogd als smaakmaker. In de sambal badjak zijn ze erg bepalend. Maar je kunt ze ook weglaten.

In deze sambal gaat ook wat ketjap. Eet je alleen glutenvrij dan zou je gewoon glutenvrije ketjap in de winkel kunnen kopen. Inproba heeft tarwevrije ketjap. Go-Tan en Vanka-Kawat (trademark A) hebben ketjap waar tarwe in verwerkt is maar waar de gluten uit zijn onttrokken, deze bevat <20ppm en mag daarom glutenvrij genoemd worden. Eet je koolhydraatarm of paleo, dan kun je zelf koolhydraatarme of sojavrije ketjap maken. Tot slot kun je ook gewoon wat sojasaus of kokos amino’s nemen om de ketjap te vervangen. Kikkoman heeft glutenvrije sojasaus (blauwe dop). Kokos amino’s vind je online, bijvoorbeeld bij Pit&Pit of Ahealthylife.

‘Vrij van’ schaal- en schelpdieren en noten alleen als gekozen wordt de trassie en de kemirie noot weg te laten.

‘Vrij van’ soja en peulvruchten bij gebruik van kokos amino’s in de ketjap.

Sambal badjak

Marjolein

Voortaan lekker je eigen gebakken sambal maken! Zonder zooi, je kunt zelf bepalen wat erin gaat. En… het is helemaal niet moeilijk. Je maakt een boemboe van peper, ui en knoflook. Even bakken met wat trassie, kemirie noten, ketjap en verse laos en gember en je bent al klaar.

5 van 1 stem

Kook modusHou scherm open tijdens koken

Recept afdrukken Delen via e-mail Reageren of sterren geven

Voorbereiding 15 minuten min

Bereiding 30 minuten min

Totale tijd 45 minuten min

Vrij van (Pseudo)granen, Ei, Eiwit, Gluten, Noten, Peulvruchten, Pinda, Schaal- en schelpdieren, Soja, Suiker, Vis, Vlees, Zaden, Zuivel

Dieet Koolhydraatarm, Koolhydraatbeperkt, Paleo

Trefwoord Basisrecept

Gang Sauzen & dips

Keuken Aziatisch, Indonesisch

Porties 1 potje (200gr)

Calorieën 621 kcal

Benodigdheden

• keukenmachine
• vijzel
• rasp
• koekenpan en spatel
• schoon potje

Ingrediënten

  

1x2x3x

• 15 rode peper (Chili of Spaanse)
• 2 rode ui khb
• 4 teentjes knoflook
• 1 tot 1,5 cm verse laos galanga
• 1 tot 2 cm verse gember djahé
• 1 stengel verse sereh citroengras
• 4 el ketjap manis, glutenvrij of koolhydraatarm
• of 4 el sojasaus, tamari of kokosaminos
• 2 el ghee om in te bakken, kan goed heet worden
• 3 el kokosolie om in te bakken. kan goed heet worden
• 1 glas water warm

Let op: niet vrij van noten, vis of schaal- en schelpdieren

• 5 kemirie noot khb
• 2 tl trassie = garnalen
• 1 tl (suikervrije) vissaus = ansjovis

Voor sambal brandal (extra heet) of Surinaams

• rawit peper in plaats van rode pepers
• 1 madame Jeanette peper in plaats van 2 rode pepers

Bereiding

 

• Doe de pepers, ui en knoflook in de keukenmachine. Schil de gember en de laos (dunne velletjes hoeven niet allemaal geschild en mogen gewoon mee in machine). Heb je een goede keukenmachine kun je hele stukken toevoegen, ik rasp het voor de zekerheid meestal eerst nog even.
• Zet de afzuigkap aan op de hoogste stand en liefst een raam open.
• Zet de koekenpan op hoog vuur en doe de olie erin. Laat goed heet worden.
• Voeg de boemboe (het mengsel) toe. Even op hoog vuur een paar minuten omscheppen.
• Zet daarna het vuur halfhoog en voeg wat water toe. Laat het prutje lekker stoven. Voeg de ketjap/sojasaus en de azijn toe.
• Stamp de kemirie noten in een vijzel en voeg ze toe. Kemirie noten kun je niet rauw eten, vaak worden ze eerst gepoft. Maar omdat we ze hier warm gebruiken doe ik dat persoonlijk eigenlijk nooit. Maak wel goed je vijzel schoon na gebruik.
• Maak de trassie klein, dit kan ook in de vijzel, en voeg toe. Ook de vissaus kun je nu toevoegen als je die gebruikt.
• Voeg de citroengras (sereh) toe (even kneuzen/ ombuigen en rond wrikken) en mee laten pruttelen. Laat een half uurtje verder stoven en voeg water toe indien nodig.
• Doe de sambal als het nog heet is in een schoon glazen potje met deksel (of bv een wekpotje). Even goed met de lepel erin om luchtbelletjes te voorkomen en daarna meteen afsluiten. Als het afgekoeld is kan het de koelkast in.

Notities

Genoemd aantal calorieën is voor een heel potje, zonder kemirie, trassie en vissaus.

Ik heb geleerd om het potje ondersteboven te zetten na het vullen. Tegenwoordig zijn de deksels anders dan vroeger en mogelijk kan jouw deksel dit niet aan. Ook als je het potje gewoon rechtop zet trekt het gewoon vacuüm bij het afkoelen. Zorg wel dat je deksel luchtdicht afsluit.

Voedingswaarde

Calorieën: 621kcal

Standaard berekend voor 1 portie, tenzij anders vermeld in notities.

Standaard berekend voor suikervrije variant. Erythritol in plaats van ahornsiroop, honing en kokosbloesemsuiker (indien van toepassing en tenzij anders vermeld bij notities).

Delen op Facebook Pin recept Vragen?