Langer leven door het Blue Zone dieet?

Er zijn 5 plekken op de wereld waar mensen gezonder zijn en langer leven. In de Blue Zones worden opvallend veel mensen boven de 100. En in goede gezondheid! Zou het niet mooi zijn… Allemaal gezond oud worden als we ‘gewoon’ gaan eten en leven zoals de mensen in de Blue Zones doen?

Maar wat zijn die Blue Zones dan? En waarom leven mensen daar langer? En wat eten ze in de Blue Zones?

Wat zijn de Blue Zones?

De Blue Zones zijn vanaf 2003 beschreven door Dan Buettner, onder meer in National Geographic. Inmiddels probeert hij de lessen die we uit de ‘Blue Zone leefstijl’ kunnen leren toe te passen in onze Westerse maatschappij. Recent is daarover een documentaire serie uitgekomen op Netflix. Echt een aanrader!

De Blue Zones zijn 5 plekken op aarde waar mensen bovengemiddeld lang en gezond leven. De Blue Zones zijn: Okinawa in Japan, Ikaria in Griekenland, Sardinië in Italië, Nicoya in Costa Rica en Loma Linda in Californië. Waarom deze zones ‘blauw’ heten is een grappig toeveiligheidje dat ik niet ga verklappen. dat komt terloops aan de orde in de docu.

De 5 Blue Zones:

Aan de geografische ligging vallen twee dingen op:

• De blue zones liggen allemaal in redelijk warme gebieden met veel zonuren en in de nabijheid van de zee.
• Drie van de Blue Zones zijn een eiland. De vierde is een schiereiland. Maar de vijfde ligt ten oosten van Los Angeles, redelijk in het binnenland van Californië en omgeven door bebouwing.

Wat is het geheim?

Er zijn op de wereld heel veel eilanden met veel zonuren. Het geheim is dus wellicht niet locatie gebonden of niet volledig daarvan afhankelijk. Er zijn naast de fysieke kenmerken ook verschillende sociaal-maatschappelijke factoren waarom mensen in de Blue Zones ouder worden.

Dan Buettner heeft 9 pijlers beschreven. In het kort wat mij van die pijlers het meeste is bijgebleven.

1. Waarvoor leef je, waar hoor je bij, wat koester je?

Allereerst hebben de mensen in Blue Zones het gevoel dat ze er mogen zijn en ze hebben een ‘purpose in life’. Het is niet mijn bedoeling om heel zweverig Amerikaans te gaan doen. De Fransen kennen het ook, namelijk als je ‘raison d’être’.

Dit is wat lastiger in het Nederlands te vertalen. Levensdoel klinkt al snel als iets groots waar je je hele leven naartoe werkt: zoals ooit de Mount Everest beklimmen. Maar het is veelomvattender dan dat en tegelijk zo simpel als ‘de reden waarom je elke ochtend je bed uit wilt komen’.

Daarbij hoort ook een goed ontwikkelde sociale cohesie. Family first. Maar ook: wie zijn je vrienden en wat zijn hun gewoontes? Mensen zoeken elkaar op, praten, hebben plezier. Maar geven ook het goede voorbeeld, leren ván en zorgen vóór elkaar. Ouderen en wijsheid worden gekoesterd. Er is geen eenzaamheid.

2. Geen stress, wel ontspanning

Ten tweede: geen stress. Niets is zo slecht voor je gezondheid als de hele dag achter van alles aanrennen om brandjes te blussen. Nieuws op je afgevuurd krijgen waar je niets mee kunt doen.

Een inwoner van een Blue Zone heeft dat niet. De wereld is klein, overzichtelijk. De problemen waar je tegen aanloopt kun je zelf in je dagelijkse routine oplossen. Je doet je werk, en dat is vaak lichamelijk behoorlijk uitdagend, en daarna geniet je van de rest van de dag met je geliefden.

En zelfs dan zijn er extra ingebouwde moment van rust en ontspanning: naar de kerk, een dutje, je voorouders eren.

3. Natuurlijk bewegen

De derde factor is beweging. Niet de marathon lopen of elke dag een uur naar de sportschool. Maar op een natuurlijke manier bewegen. Elke dag, gewoon omdat je dingen op een bepaalde manier doet. Zoals in Okinawa: hurken bij je moestuintje of niet op een stoel maar op de grond zitten (en dus ook steeds weer op moeten staan).

Zelfs binnen een grote Blue Zone zoals Sardinië zijn daarbinnen nog verschillen: kleine plekjes die nog ‘blauwer’ zijn. Dorpjes op het eiland waar de gemiddelde leeftijd nóg hoger ligt. Verrassend genoeg juist in de bergen en niet aan de kust.

En wat blijkt? De levensverwachting gaat omhoog naarmate… het dorp steiler is! Ongemerkt zijn deze mensen de hele dag op een rustige manier in beweging. Naar je werk lopen, naar je vrienden lopen, zomaar een ommetje. Zonder nadenken elke dag met gemak je ‘aantal stappen’ halen, en ook nog eens intensieve stappen.

4. Voeding

De laatste is voeding. Dat was voor mij de trigger om me erin te verdiepen. Want wat kan ik mijn lezers dan als geheim voedingsmiddel aanraden? Wat moet je eten om boven de 100 te worden?

Voeding in de Blue Zones

Wat eten mensen in de Blue Zones waardoor ze zoveel langer en gezonder leven? Want wat zou dat toch mooi zijn. We gaan allemaal het Blue Zone dieet volgen en we leven nog lang, gezond en gelukkig. Maar helaas. Er is niet één product dat ik je kan aanbevelen. Het is niet zo dat je langer leeft als je elke dag een avocado eet. Eet elke dag minimaal één paarse zoete aardappel voor een gezond en gelukkig leven. Drink elke dag 2 koppen groene thee. Eet veel soja, eet juist geen soja. Eet oergraan, eet juist geen graan…

Nee, het geheim is niet gelegen in één of een paar superfoods. Het dieet tussen de verschillende Blue Zones onderling varieert namelijk enorm. In Okinawa zie je veel groente uit de zee, soja in alle soorten en maten en de paarse zoete aardappel. Men drinkt veel groene thee en geen alcohol. Granen worden nauwelijks gegeten. In Sardinië en Ikaria eet men veel olijfolie, peulvruchten en oergranen. Daar eet men zelfs ‘gewoon’ brood. En… bij het eten vloeit de wijn rijkelijk. Van het mijden van alcohol is dus helemaal geen sprake.

Het Blue Zone dieet

Wat is dan het geheim… Wat is de overeenkomst tussen de Blue Zones? Toen Dan Buttner het Blue Zone dieet helemaal ging afpellen bleek het ineens wél heel simpel. Het is niet 1 ingrediënt maar hoe naar je voedsel in zijn totaliteit kijkt. En zelfs wat je wel en niet verstaat onder ‘voeding’. Het grote geheim is namelijk: eet GEEN bewerkt voedsel, eet puur, zoals het bedoeld is. Oftewel: back to basic.

Het ‘dieet’ (in de betekenis van ‘wat je eet’, eigenlijk dus de leefstijl) binnen de Blue Zones draait om pure ingrediënten. Pure, natuurlijke ingrediënten die lokaal verbouwd worden en met zorg bereid. Natuurlijk is er echt wel iets terug te zien wat voor al de ‘Blue zone diëten’ geldt: veel diversiteit, plantaardig, zoveel mogelijk onderdelen van de plant (blad, wortel, knol, zaad), goede oliën, weinig tot geen suiker. Vis, niet elke dag vlees en als je vlees eet dan het hele dier. Maar het allerbelangrijkste is dat er GEEN bewerkt voedsel gegeten wordt. Alles mag rijpen in de eigen tijd, een maaltijd bereiden mag tijd kosten, brood wordt gemaakt met zuurdesem, alcohol bestaat uit gezonde rode wijn (met mate!).

Geen snoep, geen frisdrank, geen chips, geen ultra bewerkte vleeswaar, geen eiwitpoeders, geen cornflakes met 99% suiker.

Meer weten?

Kijk voor meer informatie op de officiële website: bluezones.com. De Netflix documentaire serie van Dan Buettner heet: ‘Live to 100: secrets of the Blue Zones’.

Veel kijkplezier!