|

Is koolhydraatarm gezond?

Ik maak gebruik van affiliate links. Meer informatie daarover vind je in het menu onder samenwerking.

Koolhydraatarm… dat is toch dat dieet waarbij je alleen spek en kaas eet? Dat carshdieet wat alleen veel te dikke mensen doen om daarna nog dikker te worden? Hé, dat is toch helemaal niet lekker? Je mag niks meer! En het is ook niet gezond! Je lijf kan toch helemaal niet zonder koolhydraten! Ik hoor of lees dat gelukkig steeds minder vaak. Gelukkig maar, want het is allemaal niet waar!

Ik eet koolhydraatarm omdat het gezond is. Toegegeven, ik moet ook wel afvallen en ik heb een probleem met te veel eten. Maar dat is voor mij niet de reden om koolhydraatarm te eten. In mijn zoektocht naar gezonder eten ben ik van glutenvrij langzaam naar koolhydraatram toegedreven. Ik voel me energieker en tegelijk voelt het van binnen rustiger. Maar hoe kan dat?

Stukje geschiedenis

Om te begrijpen waarom mensen een verkeerd beeld hebben bij koolhydraatarm is goed om te kijken naar hoe het ontstaan is.

Traditionele opvatting

De calorieën in je voeding bestaan uit koolhydraten (suikers), vetten en eiwitten (proteïne). Dit zijn je macro nutriënten. Oftewel macro’s. De traditionele opvatting is dat je matig vet moet eten en het grootste deel van je energie moet halen uit koolhydraten. De Gezondheidsraad adviseert tussen de 40% tot 70%. Dat is 200 tot 350 gram per dag. Vet eet je met mate.

De koolhydraten moet je dan spreiden over de dag. En je eet het liefst op meerdere momenten. Dus 3 maaltijden per dag en 2 keer een tussendoortje.

Vet wordt gezien als gevaarlijk. Het liefst eet je er niet te veel van. De verzadigde vetten moet je al helemaal mijden. De gedachte hierachter is dat al het verzadigde vet je cholesterol laat stijgen en dat een hoog cholesterol de kans op hartproblemen vergroot.

Atkins

Sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw is er ook een andere stroming ontstaan. De eerste die de traditionele opvatting over vet ter discussie stelde was Robert Atkins. Hij vroeg zich af of het trappetje vet-cholesterol-hartproblemen wel klopte.

Hij ontwikkelde het Atkins dieet. Daarbij werd juist gewezen op de gevaren van koolhydraten en het nut van vet.

South Beach dieet

Atkins was nog een eenzijdig dieet, waarbij helemaal geen koolhydraten gegeten werden en veel slechte vetten. Maar het had wel gezorgd voor flinke een aardverschuiving.

Eén van de eerste diëten waarbij gezocht werd naar een balans tussen goede vetten en goede koolhydraten was het South Beach dieet.

Modern opvatting

Bij de huidige manieren van koolhydraatarm eten zie je dit principe terugkomen. Koolhydraten met mate. En dan alleen de goede, langzame koolhydraten verpakt in volwaardige, pure voeding met een hoge voedingswaarde en voldoende vezels.

En juist ook veel vetten. Maar dan wel vooral de goede vetten. Goede onverzadigde vetten zijn omega 3 en 9 vetten uit vette vis, walnoten, chia- en lijnzaad, avocado en olijfolie. Goede verzadigde vetten vind je in kokosnoten. En dan mag je daarnaast best af en toe wat slechter verzadigd vet eten zoals zuivel en vlees. Of met mate wat minder goede omega 6 vetten uit sommige noten en zaden.

Lees meer over gezonde vetten en hoe slecht suiker voor je is.

Soorten koolhydraatarm

Koolhydraatarm eten betekent simpelweg minder koolhydraten eten. Dat kan op heel veel manieren. Meestal wordt het ingedeeld in 4 soorten: keto, koolhydraatarm (kha), koolhydraatbeperkt (khb) en koolhydraatbewust. De indeling is gemaakt op basis van de hoeveelheid koolhydraten.

Bij deze indeling valt meteen iets op. Koolhydraatarm wordt gebruikt als overkoepelende term, maar ook als één van de soorten. Dat is inderdaad verwarrend. Koolhydraatarm is geen helder afgebakend begrip. Het is ook niet juridisch beschermd. Het wordt helaas ook wat misbruikt door fabrikanten. Schreeuwerige verpakking voor koolhydraatarm brood, terwijl er nog gewoon tarwe en andere granen in zitten.

Ook ik gebruik de termen wel eens door elkaar. Maar om het zuiver te houden noem ik de 4 soorten bij elkaar meestal lowcarb. Als ik een recept of ingrediënt koolhydraatarm noem mag je ervan gaan dat ik écht kha bedoel.

Gezonde leefstijl

Koolhydraatarm eten is geen (crash)dieet. Het is een leefstijl die je langdurig, liefst voor altijd, toe kunt passen. Je kunt er makkelijk mee afvallen. Maar je kunt er ook stabiel mee op gewicht blijven of zelfs aankomen!

Clean en dirty keto

Op een gezonde manier lowcarb eten wordt ook wel ‘clean’ genoemd. Je eet dan vooral goede vetten en je haalt koolhydraten vooral uit groente. Je let erop je lichaam echt te voeden. En niet alleen te vullen. Dus naast je macro’s zijn ook je micro nutriënten van belang: vitamines en mineralen.

Dirty keto wordt gebruikt voor een dieet waarbij weliswaar weinig koolhydraten gegeten worden, maar waarbij de energie vooral komt uit slechte vetten. Ook wordt bij dirty keto niet gekeken naar de voedinswaarde voor mineralen en vitamines.

Bloedsuikerspiegel

Een belangrijke reden om lowcarb te eten is het stabiel houden van de bloedsuikerspiegel. Door pieken en dalen te voorkomen creëer je ‘eetrust’. Vaak neemt de behoefte aan snaaien af en daarmee ook (vr)eetbuien. Dit kan het afvallen ondersteunen.

Laaggradige ontstekingen

Daarnaast werkt het verminderen van suikers ontstekingsverlagend.

Nog meer eetrust?

Bij alle lowcarb diëten kan Intermittent Fasting (IF) toegepast worden. Dit ondersteunt de eetrust. Maar lowcarb kan ook prima zonder IF. Het gaat er vooral om iets te vinden waar jij je goed bij voelt!

Valkuilen en risico’s

Uiteraard zijn er wel valkuilen bij een koolhydraatarm dieet. Lees hier mee over de risico’s en waar je op moet letten. Eén van de risco’s is dat je elektrolyten tekort kunt komen. Lees meer over elektrolyten.

Meer lezen?

Je kunt veel informatie over lowcarb diëten vinden op websites over afvallen. In mijn eigen zoektocht heb ik vooral veel gehad aan mensen die niet één product of (hun eigen) dieet promoten, maar die een eerlijk verhaal vertellen. Het meeste heb ik gehad aan:

Met name Juglen Zwaan koppelt beweringen over suikers, vetten en het verminder van laaggradige ontstekingen aan wetenschappelijk onderzoek. Dit artikel over keto is een mooi vertrekpunt.

Ook interessant zijn Meukvrij van Monique van der Vloed en OERsterk.

Over suikers
Over gezonde vetten

Het meest volledige advies over vetten vond ik op de website van orthomoleculair therapeut Rineke Dijkinga:

Andere interessante artikelen (met vooral heel veel links naar relevant onderzoek) zijn van Juglen Zwaan, die staan op Ahealthylife.nl:

Over kokosolie: www.natuurdietisten.nl

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *