Amandelmeel
Hoe bak je met amandelmeel?
En past het in een glutenvrij, koolhydraatarm of paleo dieet?
Jazeker! Amandelmeel is het meest gebruikte glutenvrije meel voor koolhydraatarm of paleo bakken. Het is namelijk niet alleen glutenvrij, maar ook granenvrij en het bevat weinig koolhydraten.
Wat zijn amandelen?
Amandelen worden bijna altijd geschaard onder de noten. Maar eigenlijk zijn het geen ‘echte’ noten. Echte noten zijn hazelnoten, tamme kastanjes, eikels en beukennootjes. Op deze site noem ik amandelen overigens verder wel noten, juist omdat het zo vaak genoemd wordt als noot. Ook bij een notenallergie moeten amandelen vaak gemeden worden.
Amandelen zijn steenvruchten die groeien aan Prunussen (bomen van het geslacht Prunus). Ze komen vooral uit het zuiden van Europa en het Midden-Oosten. Ze zijn vergelijkbaar met pruimen en abrikozen. Amandelen zijn de pit van de vrucht. Er zijn verschillende soorten amandelen. Vroeger at men veel bittere amandelen, daar werden bijvoorbeeld bitterkoekjes van gemaakt. Nu eten we vooral de zoete amandel.
Wat is amandelmeel?
Amandelmeel wordt gemaakt door amandelen fijn te malen. De smaak is uiteraard nootachtig, maar ook licht zoet waardoor het past in veel baksels. Als je de velletjes mee maalt blijft de structuur wat grover. Zonder velletje (witte amandelen) wordt het meel wat zachter en fijner. Ik heb voor meel met velletjes wel eens de term volkoren voorbij zien komen. Dat is extreem verwarrend want noten zijn geen graan of koren. In het Engels wordt vaak ‘meal’ gebruikt voor grof gemalen meel met velletjes en ‘flour’ voor fijner gemalen meel.
Amandelmeel is kant en klaar te koop in heel veel winkels, zowel in de supermarkt, als in speciaalzaken, als online. Je kunt amandelmeel ook zelf malen in een stevige keukenmachine. Hoe langer je maalt, des te fijner de korrel. Maar maal niet té lang. Dan komt die olie vrij en krijg je amandelpasta.
Voedingswaarde amandelmeel
Amandelmeel bevat relatief veel calorieën. Dit komt door het hoge vetpercentage in amandelen.
Per 100 gram (1 portie = 1 handje = 25 gram):
Calorieën: 600
Koolhydraten: tussen de 4 en 7 gram
Vetten: tussen de 50 en 55 gram
Eiwitten: ongeveer 25 gram
Vezels: tussen de 7 en 10 gram
Is amandelmeel glutenvrij?
Ja! Omdat amandelen noten zijn en geen granen, bevat amandelmeel van nature geen gluten.
Is amandelmeel paleo?
Ja! Bakken met alles soorten noten past prima in een paleo dieet. Het is alleen niet geschikt voor de eliminatiefase van het AIP dieet.
Is amandelmeel koolhydraatarm?
Ja! Amandelmeel bevat van alle melen (in potentie) het minste aantal koolhydraten. Het is dus perfect om koolhydraatarm mee te bakken en wordt veelvuldig gebruikt. Maar…
Koolhydraten in amandelmeel variabel
Zoals je ziet kan het koolhydraatgehalte wel sterk variëren. Kijk dus bij amandelmeel altijd naar het gehalte aan koolhydraten dat op het etiket staat. Ga niet uit van de waarden in Nevo-online of in de app die je gebruikt om je koolhydraten te tellen. Of het vliesje wel of niet mee gemalen wordt scheelt al 2 gram koolhydraten per 100 gram! Het verschilt ook per oogst, per aanbieder en per merk.
Het amandelmeel van Pit&Pit kun je het beste eten in een koolhydraatarm dieet. Het is namelijk het laagst in koolhydraten. De biologische is 3,9 gr khd per 100 gram en de gewone 4,1. Amandelmeel van Steviala is 5,8. Lowcarbcenter heeft soms ook amandelmeel dat erg laag is, maar de laatste keer dat ik het controleerde was het 7,1. Amandelmeel met het laagste gehalte aan koolhydraten ook het droogste en lastigste bakt. Pas je verwachtingen aan. Amandelmeel is nou eenmaal geen tarwemeel.
Amandelmeel vervangen
Amandelmeel kun je over het algemeen goed vervangen door meel van andere ‘noten’. Alle verse noten kun je gewoon zelf in de keukenmachine vermalen tot meel. Het malen gaat bij brosse noten als walnoten of pecan wel een stuk makkelijker dan bij de stevigere noten als hazelnoten of macademia.
De beste 1 op 1 vervangers van amandelmeel
Koolhydraatarme zaden en noten waarmee je amandelmeel kunt vervangen:
- walnoten
- pecannoten
- macademia
- paranoten
- hazelnoten (khd gehalte kan verschillen en oplopen tot khb)
- pompoenpitten (khd gehalte kan verschillen en oplopen tot khb)
Koolhydraatbeperkte zaden en noten waarmee je amandelmeel kunt vervangen:
- zonnebloempitten
- pistachenoten
Als leidraad voor het bakken kun je bij deze noten en zaden hetzelfde gewicht aanhouden. Van hazelnoten krijg ik wel eens berichten dat je baksel wat droger kan worden: het is wat korreliger en heeft nog minder binding. Daarom wordt tot soms een kwart minder gebruikt. En daarmee dus in verhouding meer ei of ander bindmiddel. Helaas kan ik dat niet uittesten omdat ik zelf niet goed tegen hazelnoten kan.
Overige vervangers van amandelmeel
Er zijn ook noten die flink meer zetmeel bevatten dan amandelen, zoals cashewnoten en kastanjemeel. Je kunt het meel dan wel vervangen maar meestal niet 1 op 1. Vaak heb je minder vocht nodig en minder bindmiddel.
Hoe bak je met amandelmeel?
Amandelmeel is zwaar en gedraagt zich anders dan ‘gewoon’ tarwemeel. Het rijst moeilijk en kan daardoor wat compact blijven. De luchtigheid komt in recepten vaak van extra rijsmiddel, maar ook geklopt ei(wit) kan helpen. Amandelmeel neemt moeilijk vocht op. Je baksel kan daardoor vrij droog worden. En dat kun je niet oplossen met een beetje meer (amandel)melk of water. Een beetje extra boter, kokosolie, yoghurt, roomkaas of ei is vaak wel aan te bevelen.
Meer lezen?
Terug naar meel vervangen.
Hoe bak je met glutenvrij en koolhydraatarm meel?
Soorten melen: